Fikir Yarışmaları ve Başarıyı Etkileyen Faktörler

Fikir yarışmaları, son zamanlarda, “inovasyon” ve özellikle “açık inovasyon” kavramlarının çok kullanılmaya başlaması sonucu ortaya çıkmıştır. Benzer “moda kavramlar” gibi, faydasını görmeden, detayları göz ardı edilerek erkenden tüketilmemesi için, inovasyon çalışmalarının sistematik ve bütüncül bir şekilde yönetilmesi ve yürütülmesi gerekmektedir. Ortaya çıkan bu fikir yarışmaları da inovasyona katkıda bulunan faaliyetlerdendir.

Fikir yarışmaları veya fikir kampanyaları, kurumsal inovasyon araçlarından biridir. Fikir yarışmaları düzenlenerek, kurumun öncelikli sorun veya hedefleri için, çalışanlar veya müşteriler gibi paydaşlardan, kısa zamanda çok miktarda inovatif çözüm önerileri toplanabilir. Yarışma yaklaşımındaki “rekabetçilik” duygusu ve ilan edilen ödüller, katılımcıların motive olmasını ve katkılarını artırmalarını sağlar. Fikir yarışmaları, fikir geliştirme faaliyetinin kazan-kazan mekanizması kurularak “crowd source” edilmesidir, yani kitlelerin aktif olarak sürece dahil edilmesidir.

Fikir yarışmalarının başarılı olabilmesi için aşağıdaki faktörler kritik öneme sahiptir:

Yönetim Desteği

Firmalarda yapılan, stratejik planlama, değişim yönetimi ve kalite gibi tüm çalışmalarda olduğu gibi inovasyon çalışmalarında da yönetimin desteği kritik öneme sahiptir.

Firmanızda inovatif bir kültür oluşturulmuş ve iyi tasarlanmış bir teşvik sisteminiz var ise, görünür yönetim desteği yeterli olmadan da katılım sağlanabilir. Eğer fikir yarışmalarında paydaşlar tarafından yüksek katılım istiyorsanız, yönetimin desteğini almanız gerekmektedir. Yönetim desteği şu avantajları sağlar:

1. Fikir yarışmalarında çözülmeye çalışılan sorun veya hedefin önemli olduğu hissedilir.

2. Yarışma için harcanan zaman ve emek, asli görevin bir parçası olarak görülür.

3. Gönderilen fikirlerin hayata geçme ihtimali yüksek olur.

Fikir Yarışmaları ve Güçlü İletişim

Yönetim desteğinin alındığı fikir yarışmalarında bile gündelik yapılan işler ve planlanmayan gelişmeler, çözülmesi gereken bir problemin olduğu gerçeğini ve yeni fikir arayış çabalarını baltalayabilir.

Bunun için potansiyel katılımcılara yönelik, afiş, eposta, gazete, vb. gibi kullanılabilecek değişik iletişim kanallarını içeren düzenli ve etkili bir iletişim planı geliştirilmelidir. İletişim planında, paydaşlarla ne kadar sıklıkla, hangi kanallardan ve kimin tarafından (Üst yönetim, inovasyon yöneticisi, vb.) iletişim kurulacağı tanımlanmalıdır. İletişimde amaç, paydaşların yarışma hakkında sürekli bilgilendirilmeleri ve katılım hususunda özendirilmeleridir.

Her işte olduğu gibi fikir yarışmalarında da kullanıcılar katılımı son dakikaya bırakmakta, fikir yarışmasının ilanından kısa bir süre sonra ilgi dip yapmaktadır. Eğer yeterince hatırlatma olmazsa, kullanıcılar yarışmayı unutmakta ya da son dakikada yeterince vakit bulamadıkları için katılım sağlamamaktadırlar. Bu sebeple, düzenli hatırlatmaların yanı sıra sona yaklaştıkça iletişimin sıklığının artırılması gerekir.

Fikir Yarışmaları ve Doğru Kitleyi Dahil Etmek

Açık inovasyon, firma içinde ve dışında tüm inovasyon kaynaklarına ulaşılmasını tavsiye eder. Yarışma konusuyla ilgili, mümkün olan tüm paydaşları, özellikle de müşterileriniz ile birebir çalışan personelinizi yarışmalara dahil etmelisiniz. Sorunların çözümünü sadece dar yönetim kadrosun ihale etmek yerine, öncelikle çalışanlar olmak üzere, tedarikçiler, bayiler ve akademisyenler gibi dış paydaşları da sürece dahil ederek, değişik bakış açılarına ve tecrübelere sahip kişilerden yenilikçi fikirler toplayabilirsiniz.

Çalışanlarınız, bir vücuttaki sinir sistemi gibi, dokundukları yerlerden (yaptıkları iş, hizmet verdikleri müşteri gibi) doğru sinyalleri size ulaştırabilir ise, tehdit ve fırsatlara yönelik doğru kararlar verebilirsiniz.

Çalışanların Katılımını Motive Etmek

İnsanlar, yeni çıkan bir telefonu almak için veya yeni çıkan filmi seyretmek için niye saatlerce kuyrukta bekler?

Bu kişiler, işyerinde veya sınıfında veya dünyada yeni telefonu ilk alanlardan veya filmi ilk seyredenlerden biri olarak bilinmenin, tanınmanın hazzı ve motivasyonu için sırada beklerler.

Tanınma, parasal ödül, plaket, hediye, terfi, patronla yemek, küçük altın veya başka bir teşvik yöntemi ile katılımcıları motive etmek gerekir ki, katılımcılar vakitlerini ve emeklerini harcayarak yenilikçi fikirlerini firma ile paylaşsınlar. Eğer beklenen katkıya karşılık, beklenen katkının büyüklüğü ile orantılı bir parasal veya manevi ödül yok ise, katılım çok düşük olur.

Fikir Yarışmalarında Beklentinin Açıkça İfade Edilmesi

Yarışmanın kapsamı, süreci ve değerlendirme kriterleri açıkça ifade edilmez ise hem katılım az olur hem de toplanan fikirlerin sistematik bir şekilde değerlendirilmesi zor olur.

Değerlendirme kriterlerinin tanımlanması, katılımcıların belirtilen kriterleri hesaba katarak fikirlerini daha doğru ifade etmelerine fırsat verir. Ayrıca, yarışma jürisinin de değerlendirme sürecini kolaylaştırır.