Dünyada ülkelerin inovasyon performansını düzenli olarak yayınlayan iki önemli rapor vardır. Bunlardan birincisi her sene General Electric (GE) tarafından araştırılan Küresel İnovasyon Barometresi ve her yıl Dünya Fikri Haklar Örgütü (WIPO), Cornell Üniversitesi ve INSEAD işbirliğinde hazırlanan Küresel İnovasyon Endeksi (KİE)’dir.
Bu yıl 13.sü gerçekleştirilen Küresel İnovasyon Endeksi, 2020 yılı raporu geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Tabi akla ilk gelen Türkiye’nin durumudur. Türkiye’nin son 7 yıllık verilerine baktığımız zaman 2014’de 54, 2015’de 58, 2016’da 42, 2017’de 43 ve 2018’de 50. Sırada ve 2019’da 129 ülke arasında 49. sırada kendimize yer bulmuş bulunmaktaydık. Bu yıl ise iki basamak daha gerileyerek 51. sırada kendimize yer bulduk.
Türkiye KİE Son 7 Yıl Sıralaması
Bu yılki raporun teması, COVID-19 salgını gölgesinde inovasyonu kim finanse edecek? Olarak belirlendi. WIPO, yayınladığı basın bülteninde raporda belirtilen bazı önemli bulguları şöyle paylaştı:
- COVID-19 krizi, inovasyonun geliştiği bir zamanda inovasyon ortamını vurdu.
- Yenilikçi girişimleri finanse edecek kaynakların bulunması zorlaşıyor. Risk sermayesi anlaşmaları Kuzey Amerika, Asya ve Avrupa’da keskin bir düşüş yaşıyor.
- İnovasyon finansmanındaki olumsuzlukların etkisi eşit olmayacak. Bu olumsuz etkiler erken aşama risk sermayesine sahip kuruluşlar, Ar-Ge yoğun start-up’lar ve risk sermaye ağları güçlü olmayan ülkelerde daha ağır hissedilecek.
- COVID-19 krizi sağlık, eğitim, turizm ve perakende gibi birçok yeni ve geleneksel sektörde dijitalleşmeye dayalı inovasyonları şimdiden mecburi bir şekilde hızlandırdı.
2019 yılında olduğu gibi bu yılda Endeks temelde iki alt endeksten oluşarak ülkelerin genel inovasyon endeksleri oluşturuldu. Bu endeksler:
- İnovasyon Girdi Alt Endeksi, ulusal ekonominin yenilikçi faaliyetleri mümkün kılan unsurlarını yakalayan beş temel alt endeksten oluşturulmuştur: 1) Kurumlar, 2) Beşeri sermaye ve araştırma, 3) Altyapı, 4) Pazar gelişmişliği ve 5) İş Gelişmişliği.
- İnovasyon Çıktı Alt Endeksi, ekonomilerin yenilikçi faaliyetlerinin sonucu olan iki temel alt çıktıdan oluşturulmuştur: 6) Bilgi ve teknoloji çıktıları ve 7) Yaratıcı çıktılar.
Türkiye Hangi Alanlarda Kazanıyor? Hangi Alanlarda Kaybediyor?
Geçen senelerde oldukça üzerinde durduğumuz konunun bu raporda da tekrarladığını görüyoruz. Ülke olarak inovasyon girdi performansımız git gide artarken çıktı performansımız da yıldan yıla düşmektedir. İnovasyona ayırdığımız kaynaklar, yatırımlar artarken bu kaynak ve yatırımları etkin ve verimli kullanarak başarılı inovasyonlara dönüştüremediğimiz yine gözlemlenmiştir.
Türkiye’nin 2018, 2019 ve 2020 Yılı Küresel İnovasyon Endeks Karnesi
Bununla birlikte Türkiye inovasyon endeksi göstergesinde;
- 37 üst orta gelir grubu ekonomi arasında 8. sırada yer almaktadır.
- Kuzey Afrika ve Batı Asya’daki 19 ekonomi arasında 4. sırada yer almaktadır.
- GSYİH’si ile karşılaştırıldığında, performansı gelişmişlik düzeyine ilişkin beklentilerin altında kalmaktadır.
- Güçlü tarafları eğitim, enerji kullanımı, ticaret, yaratıcı ürün ihracatı, mobil pazar, bilgisayar yazılımı harcamaları, endüstriyel tasarımlardır.
- Zayıf yanları düzenleme çevresi, işten çıkarılma ve çalışma süreleri, mikro finans krediler, stratejik ittifak anlaşmaları, BİT ihracatları ve ithalatları, fikri mülkiyet ve kültürel ve yaratıcı hizmet ihracatı konularıdır.
Dünya inovasyon liderlerinde bu sene değişim var mı?
En yenilikçi ülkeler listesini görmeden Küresel inovasyon Endeksi 2020yi bitirmek olmaz. Burada da son 5 senedir İsviçre’nin zirveyi kimseye kaptırmadığını görüyoruz. 2016 ve 2017’yi 2.likle geçen İsveç ise 2018 yılında 2.liği Hollanda’ya kaptırarak kendisine 3. Sırada yer bulmuşken 2019’da ve 2020’de yine 2.liğe yerleşmiş bulunuyor. ABD geçtiğimiz yıla göre üçüncülüğünü korumaktadır. Hollanda ve İngiltere’nin ise üçüncü ve dördüncülükte yer değiştirdiğini görüyoruz. Tek önemli farklılık olarak geçen sene İsrail ilk defa ilk 10 arasında kendisine yer bulmuşken bu sene İsrail’in yerinde Güney Kore’yi görmekteyiz.
İnovasyon Liderleri (ilk 10)
Bölgelere Göre İnovasyon Liderleri
Ekonomiye Göre İnovasyon Liderleri
Daha fazla bilgi için: https://www.globalinnovationindex.org/